Wat willen we (meerjarig) bereiken?

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• Inwoners bewegen om energiebesparende maatregelen te nemen.
• In 2030 zijn veel gemeentelijke voorzieningen energieneutraal.
• Het uiteindelijke doel is CO2-neutraal te zijn in 2050 binnen de gehele gemeente.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

• We zijn gestart met de herziening van het duurzaamheidsbeleid en werken toe naar een Missie Duurzaam Heusden. Die zal in 2023 aan de gemeenteraad worden aangeboden.
• Samen met Woonveste en enkele lokale ondernemers zijn we eind 2021 gestart met een actie waarbij inwoners van onze gemeente een tegoedbon van €50 kunnen aanvragen. Deze actie valt onder de landelijke Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW). De actie heeft vooral huurders bereikt. Tot 30 april 2022 konden mensen hun tegoedbon inwisselen voor een vooraf samengesteld pakket energiebesparende producten. Dit was een klein, maar effectief hulpmiddel om hen te ondersteunen in het beperken van hun energiekosten. Er zijn ruim 2900jerpakketten aangevraagd.
• We hebben met inwoners meegedacht en meegedaan waar zij zich, al dan niet georganiseerd, inzetten voor energiebesparing.  Dit hebben we onder andere gedaan door uitvoering van de Subsidieregel isolatiemaatregelen aan bestaande woningen. In 2022 kregen 310 huishoudens subsidie voor in totaal € 100.000. Verder is de regeling voor maatschappelijke organisaties uitgevoerd. Zes organisaties kregen een subsidie.
• De verduurzaming van zwembad Die Heygrave is klaar.
• We hebben gewerkt aan de aanleg van een netwerk van laadpalen. Dat is een actie in de duurzaamheidsagenda. Tot en met 2022 zijn  er circa 65 elektrische laadpalen geplaatst.
• De Transitievisie Warmte (TvW) beschrijft de opgave voor een aardgasvrij Heusden in 2050. In de visie staat ook de tussentijdse doelstelling in 2030. Het afgelopen jaar hebben we vooral het actieprogramma uitgewerkt en zijn we begonnen met de uitvoering ervan. De focus lag hierbij op het eerste onderdeel, één herkenbaar programma voor verduurzaming van individuele woningen. Daarbij hebben we speciale aandacht voor energiearmoede, slecht geïsoleerde huizen en monumenten. Bij monumenten gaat het om panden binnen en buiten het beschermd stadsgezicht van de vesting Heusden. We hebben dit jaar gewerkt aan het programma ‘Energiebesparingsaanpak individuele woningen 2022-2026’. Vanuit dit programma worden acties uitgevoerd en gemonitord.
• Er is een belangrijke stap gezet in de regionale samenwerking in de REKS Hart van Brabant. REKS staat voor Regionale Energie- en Klimaatstrategie. Die samenwerking werkt aan het opwekken van duurzame energie door de oprichting van het Publiek Ontwikkelbedrijf REKS. We willen als gemeente Heusden hieraan deel gaan nemen.
• Vanuit de REKS  gestart met de doorontwikkeling van beleid. Dit leidt als eerste tot het voortgangsdocument 2023 en later tot de herijking van de REKS naar een REKS 2.0. We werken nu eerst toe naar een voortgangsdocument, omdat bij herziening van de REKS mogelijk een milieueffectrapportage (mer) verplicht is. Vanuit het voortgangsdocument kijken we of herziening van de REKS nodig is. We kijken dan ook of een milieueffectrapportage hiervoor verplicht  is.
• Vanuit de lokale en regionale energiedoelstellingen zijn we een ruimtelijke verkenning gestart naar mogelijke locaties voor een energiehub. Een energiehub is een locatie waar duurzame energie wordt opgewekt en wordt verspreid. Eventueel kan op een energiehub duurzame energie ook worden opgeslagen..
• Na een motie van de gemeenteraad bij de Kadernotitie Windenergie is onderzoek gedaan naar financiële instrumenten die de gemeente in kan zetten om lokaal eigendom in energieprojecten optimaal mogelijk te kunnen maken. Resultaat van dit onderzoek was dat we het concept energiegemeenschap verder uitwerken. Een energiegemeenschap is een samenwerking tussen inwoners, ondernemers en de gemeente om samen eigenaar te zijn van energieprojecten.
• In juni 2022 hebben Energiek Heusden en Sunvest laten weten dat de aanleg van zonnepark Hooibroeken tot minstens de tweede helft van 2023 vertraagd zal zijn. Op dit moment zijn we in gesprek met Energiek Heusden en Sunvest over de huidige omstandigheden en het vervolg. Binnen de businesscase zoeken zij naar manieren om het zonnepark onder de huidige marktomstandigheden te realiseren.
• Enexis maakte op 8 juni 2022 bekend dat in Noord-Brabant en Limburg de maximale transportcapaciteit voor afname en teruglevering van elektriciteit is bereikt in het hoogspanningsnet van de landelijke netbeheerder TenneT. In september kondigde TenneT aan dat er weer ruimte beschikbaar kwam. In december 2022 werd duidelijk hoeveel ruimte er precies was. Op alle stations van Enexis komt in meer of mindere mate weer capaciteit vrij op het stroomnet. Dit betekent dat vrijwel alle zogenaamde grootzakelijke afnemers en een deel van de grootschalige opwekkers op de huidige wachtlijst van Enexis nu een aansluiting kunnen krijgen op het net. Het blijft ondertussen blijft de kans groot dat er opnieuw te weinig transportcapaciteit is in Noord-Brabant. Enexis blijft congestiemanagement onderzoeken om meer ruimte op het net te creëren.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• Klimaatadaptatie
  We willen gevolgen van klimaatontwikkeling (wateroverlast, verdroging en hittestress) in de leefomgeving voorkomen. De afgelopen jaren hebben laten zien dat klimaatverandering echt aan de orde is. De gemeente doet dit vanuit de openbare ruimte. We willen bijdragen aan de nationale doelen tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Vanuit diverse programma’s wordt hieraan bijgedragen.
• Afvalwater
  Het afvalwater wordt doelmatig en efficiënt ingezameld en getransporteerd naar de rioolwaterzuivering. Overlast van afvalwater wordt zoveel mogelijk voorkomen. Het gebruik van riooloverstorten willen we zoveel mogelijk beperken.
• Hemelwater
  Hemelwater is schoon water. Dit water willen we zoveel mogelijk vasthouden op de plaats waar het valt en niet afvoeren met het afvalwater (afkoppelen). Daarmee kunnen we een krachtig watersysteem maken en overlast voorkomen. Tegelijkertijd kunnen het vasthouden en afkoppelen van hemelwater ervoor zorgen dat hittestress minder optreedt. In het waterplan is als doel opgenomen 60% af te koppelen in 60 jaar
• Grondwater
  We willen een zo natuurlijk mogelijk grondwatersysteem.
• Biodiversiteit
  In het programma Economie en recreatie, waar groenbeheer onder valt, zijn de doelstellingen en acties uitgewerkt voor biodiversiteit.

Wat hebben we daarvoor gedaan?  

• Klimaatadaptatie
  In 2022 is gewerkt aan de klimaatstrategie. Die wordt in de eerste helft 2023 aan de gemeenteraad voorgelegd.   

• In 2022 zijn bouwstenen opgesteld om de opgave van 36 miljoen m3 waterberging te kunnen oplossen. Wij namen deel aan het opstellen hiervan. Daarnaast is het calamiteitenspoor verder uitgewerkt en is de communicatie naar de besturen, inwoners en bedrijven opgezet.

• Afvalwater
  Het afvalwaterstelsel is op orde en functioneert goed. Dat is bereikt met regulier onderhoud.
• Hemelwater
  Onder andere de Monseigneur Van Kesselstraat is afgekoppeld. Het ontwerpen van de afkoppelprojecten in Oudheusden en Oranjeveld in Drunen is nog gaande. De aanleg is gepland in 2023. Bij het verlenen van omgevingsvergunningen is het verwerken van hemelwater op het eigen perceel toegepast. Er is subsidie gegeven voor:
  • 28 percelen afkoppelen
  • 11 groendaken
  • 141 regentonnen
  • 1 uitvinding voor hergebruik hemelwater
• Grondwater
  Het grondwatermeetnet liet zien dat in de zomerperiode het grondwater erg laag stond. In december is het juist gestegen tot een van de hoogste standen van alle metingen.
• De gemeenteraad stelde in september 2022 het waterplan 2023-2027 vast.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• Afval

• In het kader van VANG (Van Afval naar Grondstof)  is de ambitie dat 90% van de afvalstoffen wordt hergebruikt en de hoeveelheid restafval in 2025 wordt teruggedrongen naar nog slechts 30 kilogram per inwoner per jaar. Hoewel dit een pittige doelstelling is, streven we er nog steeds naar deze doelstelling te behalen.
• Daarnaast zien we dat de eisen van afvalverwerkers steeds strenger worden; het risico op afkeur van gescheiden ingezamelde afvalstromen wordt steeds groter.
• We streven vanaf 2022 daarom ook nog meer naar een betere kwaliteit van de gescheiden afvalstromen (de grondstoffen) en, daar waar nog mogelijkheden zijn, een nog hoger afvalscheidingspercentage en een nog lagere hoeveelheid restafval.  
• We willen zwerfafval en illegale afvaldumpingen en bijplaatsingen zoveel mogelijk voorkomen dan wel verminderen.
• We streven naar afvalpreventie en daarmee een vermindering van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

• Afval

• Op 22 februari 2022 is het Afvalbeleidsplan 2022-2026 ‘Van Afval naar Grondstof’ vastgesteld.
• Afvalscheiding en -preventie.

We hebben in 2022 inwoners gestimuleerd om afval beter te scheiden door

- Communicatie via de Nu & Morgen, www.heusden.nl en sociale media,
- Het inzetten van personeel voor controle van minicontainers,
- Het plaatsen van luiercontainers in de openbare ruimte,

- Het plaatsen van een ondergrondse container bij het seniorencomplex aan het    Rooijackerserf in Drunen en in het zuidelijk deel van de nieuwbouwwijk in Steenenburg,
- Het vervangen van een bovengrondse glascontainer aan de De Savornin Lohmanlaan door een ondergrondse container aan de Nobellaan.

- Het vervangen van vaak vervuilde GFT-verzamelcontainers door biobakjes.

- Zogenaamde ‘nulaanbieders’, dat zijn inwoners die nog nooit hun afvalpas hebben gebruikt om restafval aan te bieden, hebben hierover een brief ontvangen. Dit heeft geleid tot een beter inzicht in de redenen waarom mensen hun afvalpas niet gebruiken om restafval aan te bieden. Het heeft ook geleid tot meer aangevraagde afvalpassen.

• Zwerfafval, dumpingen en afval plaatsen naast ondergrondse afvalcontainers:
  - Er hebben zich weer diverse nieuwe zwerfafvalpakkers (ZAP-ers) aangemeld.
  - Op diverse basisscholen zijn gastlessen gegeven over zwerfafval.

- We hebben weer meegedaan aan de World Clean Up Day.

- We zijn verder gegaan met het aanpakken van afval dat naast ondergrondse afvalcontainers wordt geplaatst.
- Samen met Rotary Heusden hebben we in 2022 zijn de laatste tegels gelegd van het project ‘Hier begint de Zee’. Dit project vraagt aandacht voor het gescheiden waterstelsel.

• Verbetering afvalbakkenbeheer
  De monitoring van de afvalbakjes is voortgezet. Er zijn stickers geplakt en pijltjes geplaatst bij de afvalbakjes, waarin vaak huishoudelijk afval wordt aangetroffen.
• Samen met de regio Hart van Brabant zijn twee pilots uitgevoerd met de afvalstromen hout en zitmeubelen voor meer hergebruik van grondstoffen. Samen met de in 2023 nog uit te voeren pilots voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur en matrassen, geven deze pilots inzicht in de potentie en noodzakelijke acties voor de overgang van milieustraten naar zogenaamde circulaire ambachtscentra.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?  

• Verbeteren van de leefomgeving om het vestigingsklimaat te ontwikkelen en hiermee een bijdrage te leveren aan werkgelegenheid en binding van (nieuwe) werknemers aan de regio. Vanuit andere programma’s wordt hieraan bijgedragen.
• Bijdragen aan de nationale doelen tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Vanuit diverse programma’s wordt hieraan bijgedragen.
• In 2021 is een intentieovereenkomst gesloten tussen gemeente en het bedrijfsleven om een Green Deal te sluiten. In 2022 wordt dit verder opgepakt en uitgewerkt om uiteindelijk de deal te kunnen sluiten. Met de Green Deal stellen we doelen, maken we afspraken en gaan we de samenwerking aan om ook het bedrijfsleven in Heusden te verduurzamen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?  

• In 2022 hebben we verder gewerkt aan de ‘green deal’. Onder begeleiding van de regio is een Green Deal Zorg Hart van Brabant afgesloten.
• De Green Deal met bedrijven is verder opgepakt. Dat heeft geleid tot een studie naar een warmtenet voor de glastuinbouw.
• Als één van de maatregelen uit het Schone Lucht Akkoord hebben we aandacht besteed aan bewustwording over overlast door het stoken van hout en de daarmee vrijkomende fijnstof.
• We hebben onderzocht hoe energie bij inwoners, ondernemers en organisaties kan worden samengebracht voor een duurzaam Heusden. Hieruit is een groep van meedenkers en meedoeners ontstaan. Deze betrokken inwoners hebben veel deskundigheid. Samen met hen gaan we kijken hoe hun expertise en inzet het best tot z’n recht komt.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?  

We streven naar een schone, duurzame en veilige werk- en leefomgeving in Heusden en in de regio Midden- en West-Brabant.

Wat hebben we daarvoor gedaan?   

• In opdracht van de gemeente heeft de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) toezicht gehouden op naleving van de wet- en regelgeving. De OMWB heeft dat gedaan door volgens het milieubeleid te controleren bij onder andere bedrijven. Hier hoorden ook milieucontroles bij. Daarnaast behandelde de OMWB (milieu)klachten en meldingen van incidenten. Verdere verantwoording over de OMWB staat in het jaarverslag Veiligheid, Toezicht en Handhaving.